Eeuwenlang stonden Hollanders bekend om hun ongepolijste gedrag. Dat veranderde omstreeks 1500 onder aanvoering van Erasmus, die niet alleen geleerd en scherpzinnig was, maar ook tot navolging inspireerde. Hollanders begonnen hun culturele inhaalrace, die uiteindelijk uitmondde in de Gouden Eeuw, waarin de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden zich voor heel even het middelpunt van de wereld mocht wanen.
Lof der botheid biedt een aantal intrigerende snapshots uit de culturele emancipatie van de Hollanders. Hoe de hertog van Alva Willem van Oranje en zijn rebellenleger een paar nuttige militaire en politieke lessen leert, hoe het zelfbewustzijn van de rebellen snel toeneemt, en hoe Holland tot grote bloei komt: de essays in Lof der botheid geven tezamen een verrassend beeld van een trotse en speelse cultuur, die haar rauwe en botte kantjes overigens nooit helemáál zou verliezen.
